Terug naar overzicht
Het parlement van Malta stemde op woensdagavond 1 april unaniem voor een baanbrekende Genderidentiteitswet. De wet biedt een ongekend brede erkenning en bescherming aan transgenders en mensen met een intersekse-conditie*.
“Dit is een historisch moment en daarmee feliciteren we onze Maltese zusterorganisaties van harte”, zegt COC-voorzitter Tanja Ineke. “Deze baanbrekende Maltese wet is in één klap de internationale maatstaf geworden voor wettelijke bescherming van transgenders en mensen met een intersekse conditie. Dit verdient navolging – ook door Nederland.”
De Genderidentiteitswet waarborgt de mensenrechten van transgenders en mensen met een intersekse-conditie* en beschermt hen tegen discriminatie. De wet geldt voor volwassenen, maar bevat ook nadrukkelijk bepalingen die de rechten van minderjarigen vastleggen.
De wet biedt unieke bescherming aan mensen met een intersekse-condtitie, door hun ‘lichamelijke integriteit en het recht op lichamelijke zelfbeschikking’ te garanderen. Zo is er bescherming van baby’s en kinderen tegen onnodig chirurgisch ingrijpen om hun sekse-kenmerken aan te passen. Het komt nu nog regelmatig voor dat artsen kinderen met een intersekse conditie zonder medische noodzaak fysiek aanpassen aan het éne of het andere geslacht, een fenomeen dat eufemistisch wordt aangeduid als een ‘normaliserende operatie.’
Dergelijke medische ingrepen zijn in Malta voortaan verboden totdat de betreffende persoon er eventueel zelf toestemming voor geeft. Ouders krijgen de mogelijkheid om de genderaanduiding van hun kind op het geboortebewijs open te laten tot hun kind 14 jaar oud is en het kind daar zelf over kan meebeslissen.
“Malta is hiermee het eerste land ter wereld dat kinderen met een intersekse-conditie beschermt tegen zogenaamde ‘normaliserende’ operaties’ en geeft daarmee het goede voorbeeld aan de rest van de wereld”, zegt COC-voorzitter Ineke.
Op grond van Genderidentiteitswet is een operatieve geslachtsverandering of medische diagnose geen wettelijke voorwaarde meer om in officiële documenten, zoals het paspoort of een ID-kaart, de gekozen genderidentiteit van de drager te vermelden. Ook hoeven gehuwden niet meer eerst te scheiden. Inwoners van Malta krijgen de mogelijkheid om in hun paspoort of ID-kaart géén geslachts- of genderaanduiding op te nemen. In hun identiteitsdocument wordt dan in plaats van ‘M’ of ‘F’ een ‘X’ geplaatst.
Verder wordt het ondergaan van geslachtsveranderende operaties een valide reden om ziekteverlof op te nemen. De haatmisdrijfwet wordt uitgebreid, waardoor ook haatmisdrijven tegen transgenders en mensen met een intersekse-conditie strafbaar worden.
De nieuwe Maltese Genderidentiteitswet (voluit: Gender Identity, Gender Expression and Sex Characteristics Act – GIGESC Act) werd met unanieme steun van regerings- en oppositiepartijen in het Huis van Afgevaardigden aangenomen. Aan de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel ging een uitgebreide consultatie van de bevolking, belangenorganisaties en deskundigen vooraf. De wet treedt in werking na ondertekening door Marie-Louise Coleiro Preca, de president van Malta.
Tijdens het aan de vooravond van de stemming in het parlement gehouden seminar Beyond The Binary: Equality For Trans, Genderqueer And Intersex spraken ook minister Helena Dalli van Burgerlijke Vrijheden, die verantwoordelijk is voor de nieuwe wet, en premier Joseph Muscat. Volgens Dalli maakt de nieuwe wet een einde aan ‘institutionele discriminatie’ van transgenders, genderqueers en mensen met een intersekse-conditie door de staat. “Ik ben er trots op dat de wet de lichamelijke integriteit en het recht op zelfbeschikking garandeert”, zei de minister. Premier Muscat noemde de wet ‘het hoogtepunt’ van het kabinetsbeleid en een voorbeeld van het ‘Nieuwe Malta’ waar zijn regering aan werkt.
Malta heeft de laatste jaren veel vooruitgang geboekt als het gaat om LHBT-rechten. Vorig jaar april werd een vorm van partnerschapsregistratie voor- en adoptie door paren van gelijk geslacht wettelijk geïntroduceerd. Ook werd werd genderidentiteit als non-discriminatiegrond opgenomen in de Grondwet. De Maltese regering heeft verder een LGBTIQ Consultative Council ingesteld, waar vertegenwoordigers van de LHBT-beweging en van ministeries met elkaar overleggen over de uitvoering van het LHBT-beleid.
COC Nederland pleit er voor dat er ook in ons land betere wettelijke bescherming komt voor transgenders en mensen met een intersekse-conditie. Bijvoorbeeld door aanpassing van de Algemene wet gelijke behandeling, want daarin staat nu geen expliciet verbod op discriminatie van deze groepen. Ook bepleit het COC afschaffing van verplichte geslachtsregistratie in officiële documenten zoals het paspoort.
* Intersekse is een parapluterm voor diverse aangeboren condities, waarbij de ontwikkeling van het geslacht verschilt van wat medici over het algemeen onder ‘man’ of ‘vrouw’ verstaan.
[Bron: Malta Today, Times of Malta, ILGA-Europe, IGLHRC – Illustratie: Malta-GIGESC]
Het COC vecht voor LHBT-rechten. Vecht mee!