Terug naar overzicht

Objectieve rechtvaardiging weigerambtenaren niet aangetoond

Het college van de gemeente Rhenen besloot vorige maand dat college- en raadsleden benoemd kunnen worden tot bijzonder ambtenaar van de burgerlijke stand (babs). In dat besluit wordt expliciet gesteld dat zij het recht krijgen om het sluiten van huwelijken van paren van gelijk geslacht te weigeren. Reguliere trouwambtenaren in Rhenen mogen dat niet, die moeten bereid zijn alle huwelijken te sluiten.

De gemeenteraad bleek in meerderheid tegen dit collegebesluit. In afwachting van duidelijkheid vanuit Den Haag over deze kwestie heeft het college van Rhenen het besluit voorlopig aangehouden.

PvdA-Kamerlid Achmed Marcouch stelde over deze kwestie schriftelijke vragen die vandaag door de ministers Van Bijsterveldt – coördinerend bewindspersoon LHBT-emancipatiebeleid – en Donner van Binnenlandse Zaken zijn beantwoord.

De bewindslieden vinden het vreemd dat in Rhenen college- en raadsleden wel gewetensbezwaren mogen hebben en reguliere ambtenaren van de burgerlijke stand niet. Voor een dergelijk onderscheid is een objectieve rechtvaardiging nodig, ‘hetgeen vooralsnog niet is aangetoond’ door het college van Rhenen.

De burgemeester, wethouders en raadsleden van Rhenen die als trouwambtenaren optreden, mogen daarom volgens minister Donner geen bezwaar maken tegen het sluiten van een huwelijk van een paar van gelijk geslacht. Als dat in Rhenen voor reguliere trouwambtenaren geldt, geldt dat ook voor hen.

De bewindslieden schrijven verder dat gemeenten bij het aanstellen van trouwambtenaren een eigen verantwoordelijkheid hebben binnen de bestaande wettelijke kaders. Daarin is er ruimte voor gemeenten voor de benoeming van trouwambtenaren met gewetensbezwaren, mits er praktische oplossingen gevonden kunnen worden voor de wettelijke eis dat in elke gemeente het sluiten van huwelijken van paren van gelijk geslacht mogelijk moet zijn.

Dat antwoord sluit overigens niet aan bij het standpunt van de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Die vinden dat alle trouwambtenaren alle huwelijken moeten sluiten. Het COC sluit zich bij dat standpunt aan en dringt er al jaren bij de politiek op aan om dat ook landelijk in regelgeving vast te leggen.

Het kabinet laat verder weten niet in gesprek met de gemeente Rhenen te gaan over deze kwestie. De bewindslieden gaan uit van de eigen verantwoordelijkheid van de gemeente.

Naar aanleiding van de antwoorden van het kabinet op zijn vragen laat PvdA-Kamerlid Marcouch weten dat hij af wil van de wettelijke ruimte voor gemeenten om weigerambtenaren te mogen benoemen.

‘Als je een pacifist bent, moet je niet in het leger gaan’, zegt Marcouch. ‘Zo moet een weigerambtenaar ook geen ambtenaar van de burgerlijke stand willen worden’.

Marcouch zal bij het eerstvolgende overleg in de Tweede Kamer over het LHBT-emancipatiebeleid van minister Van Bijsterveldt deze kwestie aan de orde stellen.

Zie:

Antwoorden Kamervragen Homohuwelijk Rhenen.

Zie ook:

– InOverheid.nl: Donner: geen onderscheid weigerambtenaren

– Reformatorisch Dagblad: ‘Ruimte in Rhenen voor trouwambtenaar met gewetensbezwaar mag’

Zie voor meer informatie ons dossier Homohuwelijk.