Tijd voor een nieuwe ‘roze agenda’

De beloften uit het Roze Stembusakkoord zijn bijna ingelost, maar we zijn er nog lang niet. Dat schrijven Tanja Ineke en Philip Tijsma van het COC op dinsdag 18 november in NRC Next. Ze pleiten voor een nieuw Roze Akkoord. Hieronder het volledige artikel.

Hoe gaat het met de emancipatie van lesbiennes, homo’s, bi’s en transgenders (LHBT’s) in Nederland? Het kabinet Rutte II maakt deze maand de balans op van zijn emancipatiebeleid. COC Nederland pleit voor een nieuwe ‘roze agenda’.

Daarin krijgen de meest kwetsbare LHBT’s wat ons betreft een extra steuntje in de rug van het kabinet. Want hoewel de meeste Nederlanders zeggen dat ze homoseksualiteit accepteren – slechts 4 procent van de bevolking is uitgesproken ’homonegatief’ – hebben vooral jongeren, transgenders en biculturele LHBT’s het nog altijd bijzonder zwaar.

Zo is ‘homo’ op school het meest gebruikte scheldwoord en liggen zelfmoordcijfers onder LHBT-jongeren maar liefst vijf keer hoger dan gemiddeld. Driekwart van de Turks- en Marokkaans-Nederlandse ouders vindt het een probleem als hun kind thuiskomt met een partner van hetzelfde geslacht en dat leidt soms zelfs tot verstoting. Transgenders krijgen van hun werkgever te horen dat ze ‘niet representatief’ zijn, worden ontslagen en eindigen vaak in de bijstand.

Het is ook tijd voor nieuwe wetgeving. De vijf beloften die negen politieke partijen deden in COC’s Roze Stembusakkoord uit 2012 zijn bijna ingelost. Er kwam verplichte voorlichting op school, een einde aan het fenomeen weigerambtenaar en er kwam een wet waarmee lesbische moeders eenvoudig juridisch ouder kunnen worden. Dankzij de transgenderwet hoeven transgenders geen operaties meer te ondergaan om hun officiële geslachtsregistratie te kunnen wijzigen. En de Eerste Kamer beslist binnenkort of er een einde komt aan de enkele-feitconstructie, waarmee religieuze scholen openlijk homoseksuele leerlingen en docenten kunnen wegsturen.

Maar daarmee zijn we er nog niet. We nodigen Kamer en Kabinet uit om een nieuw Roze Akkoord met het COC te sluiten, met daarin weer vijf beloften over LHBT-wetgeving.

1. Zet het verbod op LHBT-discriminatie in de Grondwet. Want hoewel onze hoogste wet discriminatie op grond van godsdienst en ras wél verbiedt, ontbreekt een expliciet verbod op LHBT-discriminatie. Alsof het om een tweederangs discriminatiegrond gaat: wel verboden in bijvoorbeeld de strafwet, maar te licht bevonden voor de Grondwet.
2. Neem een verbod op transgenderdiscriminatie op in de Algemene wet gelijke behandeling. Want hoewel juist transgenders op het werk, op straat en op school veel worden gediscrimineerd, is er nu geen enkele wet die dat expliciet verbiedt.
3. Verhoog het wettelijk strafmaximum voor geweld met een discriminerende achtergrond. Daarmee geef je als wetgever een duidelijk signaal: de recente toename van geweld tegen LHBT’s is onacceptabel. Nu komen daders vaak weg met een taakstraf van een week of twee; daar zal de gemiddelde LHBT-hater niet van wakker liggen.
4. Haal geslachtsregistratie uit het paspoort en andere officiële documenten. Een land dat mannen en vrouwen gelijk wil behandelen, moet ook in het paspoort geen onderscheid maken. Deze maatregel voorkomt bovendien dat transgenders bij het legitimeren steeds weer allerlei vervelende persoonlijke vragen krijgen over hun geslachtsidentiteit.
5. Regel meerouderschap. Want steeds meer lesbische paren voeden samen met een homoman of -koppel een kind op. De wet erkent nu maximaal twee ouders, en beschermt niet de juridische band van het kind met al zijn feitelijke ouders. Daardoor hebben kinderen bijvoorbeeld geen recht op de erfenis als hun derde of vierde ouder overlijdt.

Met deze voorstellen kunnen we de LHBT-emancipatie weer een stap verder brengen. Als het kabinet Rutte II zijn tanden zet in de nieuwe roze agenda, is het wat ons betreft voorlopig nog niet uitgeregeerd.

Tanja Ineke (voorzitter COC Nederland) en Philip Tijsma (voorzitter COC’s Landelijke Werkgroep Politiek)