Terug naar overzicht

Zimbabwe - GALZ weer verwijderd van Book Fair

Op vrijdag 5 augustus, zo rond 15.00 uur, kreeg de informatiestand van GALZ bezoek van een groep goedgekleede mannen, die zich niet identificeerden, maar wel duidelijk maakten dat de organisatie niet op de International Book Fair thuishoorde. Volgens Keith Goddard, directeur van GALZ, gingen de mannen daarna naar het kantoor van de organisatoren van de boekenbeurs waar onder bedreigingen aan de medewerkers werd geƫist dat de stand van GALZ verwijdert zou worden. Toen daar niet onmiddellijk gevolg aan werd gegeven, keerde de groep terug naar de GALZ-stand en begonnen de mannen zelf de stand te verwijderen. Pogingen van GALZ-medewerkers om steun te krijgen van aanwezige beveiligingsmedewerkers en politiemensen werden door hen genegeerd. Om verdere escalatie te voorkomen, besloten de GALZ-medewerkers daarom zelf hun spullen in te pakken en te vertrekken.

Moresblessings Mpofu, de algemeen directeur van de Book Fair, heeft zijn sympathie voor GALZ uitgesproken, maar niet de verantwoordelijk op zich genomen er voor te zorgen dat de GALZ-stand weer veilig kan deelnemen aan de beurs.

Deelname aan de Book Fair is belangrijk voor GALZ, omdat het een van de weinige internationale evenementen in Zimbabwe is. Een evenement dus waar het oog van de wereld meekijkt, hetgeen een vorm van bescherming kan bieden tegen de repressie door en de homofobie van het bewind in Zimbabwe. GALZ is daarom ook vast besloten in 2006 opnieuw aan de boekenbeurs deel te nemen.

Tien jaar geleden wilde GALZ voor het eerst deelnemen aan de International Book Fair, maar dit werd verboden door Robert Mugabe, de president van Zimbabwe, zelf. Daarna werd de GALZ-stand ook met grof geweld van de Book Fair verwijdert. Dit ondanks het feit dat het thema van de Book Fair dat jaar nota bene ‘Human Rights and Justice’ was. De affaire trok internationaal de aandacht en maakte duidelijk onder welke druk homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in Zimbabwe leven.

GALZ heeft het daarom niet bij het verbod van Mugabe laten zitten en bracht de zaak voor de rechter. In 1996 besloot het Hooggerechtshof van Zimbabwe dat het besluit van Mugabe wederrechtelijk was, waarmee GALZ het recht verwierf aan de Book Fair deel te nemen.

Vanwege de aanhoudende bedreigingen heeft GALZ, ondanks de uitspraak van het Hooggerechtshof, vanaf 1997 tot 2002 zich beperkt tot een ‘mensenrechtenstand’ op de Book Fair. Pas in 2003 werd een stand ingericht waarin de organisatie presenteerde als homo/lesbische organisatie. Dit gaf in 2003 noch in 2004, afgezien van een klein incident, geen problemen.

Ook in 2005 werd daarom weer een GALZ-stand ingericht en vanaf dinsdag 2 augustus jl. verliep alles goed. De stand werd druk bezocht, informatie over homoseksualiteit en hiv werd verspreid en de medewerkers werden gefeliciteerd voor hun durf om zich te blijven manifesteren en op te komen voor hun rechten. Tegenstanders daarvan gingen rustig met de GALZ-medewerkers in discussie. Tot vrijdagmiddag 5 augustus dus.

Het incident maakt duidelijk dat in Zimbabwe de wet en uitspraken van het Hooggerechtshof niet gerespecteerd worden. Zoals alle groepen die door het Mugabe-bewind als bedreiging voor de staat worden gezien, wordt ook GALZ de toegang tot het publieke domein, evt. met inzet van geweld, ontzegd. De politie verzaakt zijn plicht door weg te kijken als burgerrechten geschonden worden.

De International Gay & Lesbian Human Rights Commission (IGLHRC) kende GALZ in 2005 de Felipa de Souza Award toe voor de inzet voor gelijke sociale en burgerrechten van homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuelen, transgenders en seropositieven.