Terug naar overzicht
Het document waaruit de instructies blijken, dat in handen is van de New York Times, komt juist op het moment dat katholieken wachten op een Vaticaans oordeel over het toelaten van homoseksuelen tot de priesteropleidingen en heeft tot veel speculaties geleid.
In wat wellicht een indicatie is van de inhoud van het oordeel liet de Amerikaanse legerbisschop Mgr. Edwin O’Brien, die de visitatie leidt, tegenover de National Catholic Register weten dat de beperking op toelating van homoseksuelen ook op die mannen van toepassing moet zijn die meer dan tien jaar niet seksueel actief zijn geweest. Het onderzoek, dat onder supervisie van de Congregatie voor de Katholieke Vorming staat, begint op 25 september a.s. in St. Louis.
De Amerikaanse seminaries worden nu bezocht als gevolg van de golf van schandalen rond seksueel misbruik door priesters in Amerika enkele jaren geleden. Toen besloten de Amerikaanse bisschoppen en Vaticaanse autoriteiten om gezamenlijk nader naar de oorzaak te kijken en met name naar de kwestie van homoseksualiteit onder seminaristen. Uit onderzoek is vorig jaar namelijk gebleken dat in ruim 80% van de gevallen om misbruik van jongens ging.
Bij dit alles wordt overigens volledig voorbij gegaan aan het feit dat het echte schandaal bij dat geconstateerde seksueel misbruik van kinderen door priesters, het jarenlang verzwijgen en het toedekken van die feiten door de leiding van de Amerikaanse Roomse Kerk is. Priesters waarvan intern in de kerk bekend werd dat ze zich schuldig hadden gemaakt aan seksueel misbruik werden niet ontslagen, maar stilletjes overgeplaatst, waarmee het misbruik niet gestopt maar enkel ‘verplaatst’ werd. En jongeren die geklaagd hadden over dit misbruik werden geïntimideerd om te voorkomen dat de schandalen publiek bekend zouden worden. Met name vanwege dat beleid wordt de Amerikaanse Roomse Kerk nu geconfronteerd met 11.000 aanklachten en vele rechtszaken waarin door slachtoffers hoge schadevergoedingen geëist worden.
Het besluit tot dit onderzoek bij Amerikaanse priesteropleidingen en het mogelijke Vaticaanse verbod voor homoseksuelen om priester te worden, is internationaal dan ook al als een schoolvoorbeeld van ‘zondebok-politiek’ bekritiseerd.
Seksuologen hebben kort geleden gewaarschuwd dat homoseksualiteit niet gelijk staat aan aantrekking tot kinderen en dat het verschil tussen de percentages jongens en meisjes ook te wijten zal zijn aan gemakkelijkere toegang tot jongens in situaties waarin ze alleen zijn. Men moet daarbij denken aan misdienaars en klein-seminaristen, aldus de experts.
Maar menig kerkfunctionaris in zowel de Verenigde Staten als in Rome lijkt niet overtuigd en wijt het verschil eenvoudigweg aan homoseksualiteit en wijst daarbij onder andere naar de uiteenlopende statistieken waaruit homoseksualiteit onder priester een aanzienlijk groter percentage (variërend van 10 tot 60% in sommige statistieken) lijkt te bestrijken dan in de rest van de Amerikaanse bevolking.
Mgr. Donald B. Cozzens, een oud-seminarierector die de controverse enkele jaren geleden startte door zijn publicatie van een boek waarin hij zei dat het priesterschap ‘een beroep voor homo’s wordt’, zei enkele dagen geleden in een interview dat velen dit inzicht nu beginnen te aanvaarden.
Maar hij liet tevens weten bezorgd te zijn dat de visitatie van de seminaries de kerk ertoe zou leiden docenten en seminaristen met homoseksuele neigingen te vragen zich terug te trekken. ‘Dat zou in mijn ogen een grote fout zijn,’ aldus Cozzens, die nu lesgeeft aan de John Carroll Universiteit in Cleveland. ‘Allereerst denk ik dat het niet eerlijk is tegenover toegewijde homoseksuele seminaristen en docenten die een kuis leven leiden. Ten tweede weet ik niet hoe je zoiets echt in praktijk kunt brengen.’
Een andere prominente Amerikaanse geestelijke Thomas J. Reese, de socioloog en oud-hoofdredacteur van het Amerikaanse Jezuietentijdschrift ‘America’ die onder druk van het Vaticaan is opgestapt, zei te denken dat de kerk zich, met het priestertekort, nauwelijks kan veroorloven homoseksuele seminaristen te weigeren. ‘Er kunnen zich gevallen voordoen waar iemand nu al vijf of zes jaar aan een seminarie studeert en die binnenkort gewijd zal worden waarvan de rector weet dat ze homoseksueel zijn. Wat gaan ze in zo’n geval doen? Gooien wie die er gewoon uit?’
‘Het is veel gezonder dat een seminarist over zijn seksualiteit kan praten met een geestelijk begeleider, maar wanneer er een verbod komt, gaat dat ervoor zorgen dat het allemaal ondergronds gaat’, aldus Reese die nu docent is aan de Universiteit van Santa Clara in Californië.
De visitatie, een soort intern onderzoek, zal plaatsvinden in alle 229 Amerikaanse seminaries, die gezamenlijk zo’n 4500 studenten hebben. De laatste keer dat zo’n onderzoek in de Verenigde Staten plaatsvond was ruim 25 jaar geleden en het duurde ruim zes jaar om te voltooien.
Gedurende het onderzoek zullen in vertrouwelijke gesprekken met ieder lid van het docententeam en met iedere seminarist een aantal standaardvragen worden gesteld die in het Vaticaanse instructiedocument, dat zo’n 12 pagina’s beslaat, zijn vastgelegd. Daartoe behoren vragen als: ‘Is het seminarie vrij van invloeden van New Age?’, ‘Zijn seminaristen of docenten bezorgd over het morele leven van hen die daar wonen? en ‘Zijn er bewijzen van homoseksualiteit op het seminarie?’
Lees verder: