Terug naar overzicht

Glossy aidspreventiecampagnes werken niet

Wel effectief zijn kleinschalige workshops waar mensen direct leren hoe te onderhandelen over veilig vrijen en hoe een condoom te gebruiken. Dat blijkt uit een groot Amerikaans onderzoek naar het effect van aidspreventiecampagnes.

Het onderzoek werd uitgevoerd onder leiding van professor

Dolores Albarracin

van de Universiteit van Florida.

De resultaten van 354 aidspreventiecampagnes uitgevoerd tussen 1985 en 2003 werden gedetailleerd onderzocht. Het onderzoek is daarmee het grootste onderzoek ooit naar de effecten van aidspreventiecampagnes.

De resultaten van het onderzoek tonen aan dat de geijkte multimediale vrij-veiligcampagnes, waarbij radio- en tv-spotjes, advertenties in kranten en magazines en posters en folders gebruikt worden vrijwel geen effect hebben op het gedrag van mensen.

‘En als dit soort grootschalige campagnes er vooral op gerich zijn het bewustzijn over of de angst voor aids te bevorderen, dan blijken ze al helemaal niet effectief in het veranderen van het gedrag van mensen’, stelde Albarracin vast in haar onderzoek.

In sterk contrast daarmee, blijkt dat kleinschalige workshops die zich bewust richten op mensen uit bepaalde doelgroepen en waarin zij praktisch aan het werk gaan vanuit concrete en voor hen herkenbare situaties wel effectief te zijn.

Albarracin zegt daarover: ‘Campagnes die niet direct aansluiten bij de situaties waarin mensen daadwerkelijk beslissingen over hun seksuele gedrag moeten nemen, blijken bijvoorbeeld het gebruik van condooms niet te beïnvloeden. Campagnes die inspelen op reeële situaties slagen daar wel in’.

Albarracin ontdekte in haar onderzoek dat er wel een verschil in aanpak gemaakt moet worden bij vrouwen en mannen. Vrouwen hebben vooral baat bij workshops waar gepraat kan worden over seks, veilig vrijen en het onderhandelen over condoomgebruik, terwijl bij mannen er vooral ook gewerkt moet worden met rollenspelen en praktische trainingen, bijvoorbeeld als het gaat om het gebruik van een condoom.

‘Dé boodschap voor aidspreventiewerkers is dat ze zich moeten realiseren dat gedragsverandering vooral optreedt als het publiek zelf een actieve rol kan spelen’, concludeert Albarracin.

Het project werd gefinancierd door het Amerikaanse National Institute of Mental Health en gepubliceerd in het decembernummer van Psychological Bulletin, het blad van de American Psychological Association’s. De onderzoekers presenteren naast hun evaluatie van aidspreventiecampanges ook een handleiding om te komen tot acties en werkwijzen die wel direct inspelen op gedragsveranderingen bij bepaalde doelgroepen.