Terug naar overzicht

Homoseksuele militairen – primeur Roze Zaterdag 2006

‘We laten dan de wereld zien dat óók in de krijgsmacht homo’s werken’, zei majoor Peter Kees Hamstra, voorzitter van de stichting Homoseksualiteit & Krijgsmacht.

De homoseksuele militairen zullen in uniform aansluiting zoeken bij de delegatie van de politie die eind juni voor het eerst meeliep tijdens de Roze Zaterdag in Zwolle.

In november zullen de homonetwerken van politie en krijgsmacht samen een symposium organiseren. Hamstra: ‘Ik sluit niet uit dat we over een paar jaar toch meedoen aan de Gay Pride, maar laten we eerst eens beginnen met deze parade’.

Staatssecretaris Cees van der Knaap van Defensie nam het onderzoek Uniform uit de Kast in ontvangst.

Discriminatie van of laatdunkend gedrag tegen homoseksuelen binnen defensie vindt hij niet te tolereren. ‘Elk voorval of incident is er een te veel. Iedereen moet hier kunnen werken’.

Op zijn verzoek werd de positie van homoseksuelen in de krijgsmacht voor de derde keer onderzocht, sinds het verbod hierop in 1974 werd opgeheven. Van der Knaap wilde meer weten over de acceptatie van homo’s binnen gevechtseenheden waar relatief veel jonge en laagopgeleide mannen werken. Die blijkt ‘ietsje lager’. Over de invloed van allochtonen is nader onderzoek nodig.

Uit het onderzoek Uniform uit de Kast uitgevoerd door het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat homo’s en lesbiennes door 90% van alle militairen worden geaccepteerd, maar wel op voorwaarde dat deze collega’s hun seksuele voorkeur niet al te opzichtig laten merken.

Een voorwaarde die ook onder de burgerbevolking geldt als het gaat om het tolereren van homoseksuelen, zo blijkt uit het gelijktijdig verschenen SCP-rapport Gewoon Doen_, over de acceptatie van homoseksualiteit in Nederland.

De onderzoekers komen dan ook tot de conclusie dat de algemene opvatting is dat homoseksualiteit tot het privé-leven behoort, waardoor het publieke domein nog geheel gedomineerd wordt door wat zij ‘heteronormaliteit’ noemen. Homoseksuele mannen, lesbische vrouwen en biseksuelen passen hun gedrag daarop aan.

Over het algemeen is het werkklimaat bij Defensie homovriendelijk. zo concluderen de onderzoekers. Desondanks zegt een kwart van de ondervraagden te zwijgen over zijn geaardheid. En dat cijfer is iets hoger dan in sectoren als horeca en het bankwezen die in _Gewoon Doen ook onderzocht zijn.

De onderzoekers prijzen het beleid van het ministerie van Defensie als het gaat om het bevorderen van de acceptatie van homoseksuele mannen en lesbisch vrouwen in het leger. In de meeste landen is homoseksualiteit voor militairen namelijk nog steeds verboden. In het Amerikaanse leger is het door het ‘don’t ask, don’t tell’-beleid zelfs letterlijk een taboe, waar ontslag volgt als dat doorbroken wordt.

SCP-directeur Paul Schnabel wees tijdens de presentatie van het onderzoek op de aparte werkomstandigheden in de krijgsmacht.

‘Er werken veel jonge mannen en er zijn fysieke componenten. Het gaat om een gesloten gemeenschap waarin men veel omgang heeft met elkaar, ook in de vrije tijd. Dat maakt openheid over afwijkende seksualiteit moeilijker’.

Ook wijzen de onderzoekers erop dat het lastig is voor homoseksuelen om bij overplaatsingen, om de paar jaar, telkens opnieuw de keuze te moeten maken open te zijn of niet. ‘Soms ben je gewoon voorlichtingsmoe’, is wat dat betreft een treffende reactie uit het onderzoek.

Lesbische militairen hebben minder last van hun geaardheid. Zij tasten de machocultuur niet aan, is de gedachte. Militairen hebben veel minder bezwaar tegen twee zoenende vrouwen dan tegen zoenende mannen. Een opvatting die overigens ook onder de burgerbevolking leeft, zo blijkt het rapport _Gewoon Doen_.

Het onderzoek _Uniform uit de Kast’ kan gedownload worden van de webesite van het SCP.