Dit blijkt uit een dinsdag gepresenteerd, nieuw verdrag van de Raad van Europa, waarvan alle Europese landen behalve Wit-Rusland lid zijn. De ministers van de landen ondertekenen in mei een akkoord hierover, zo stelde plaatsvervangend secretaris-generaal Maud de Boer-Buquicchio van de Raad van Europa woensdagmorgen.
De Raad van Europa, opgericht in 1949 om de eenheid binnen Europa te bevorderen, richt zich speciaal op de harmonisatie van de juridische verschillen tussen de afzonderlijke lidstaten.
Het huidige verdrag voor adoptie uit 1967 is volgens de Raad verouderd. De Boer toonde zich ‘trots’ over de volgens haar bereikte ‘vooruitgang’. Ze zei dit verdrag als een eerste stap in een doorgaande ontwikkeling te zien.
‘Ons doel is de regels voor adoptie te harmoniseren en te moderniseren’, aldus De Boer. ‘De maatschappij ziet er tegenwoordig anders uit. Het huidige verdrag voorziet bijvoorbeeld niet in ongetrouwde stellen’.
De Europese landen geven in het bereikte akkoord toestemming voor adoptie door ongetrouwde stellen die een notarieel contract hebben gesloten. Omdat de landen verdeeld zijn over de adoptie door paren van gelijk geslacht, laat de Raad van Europa de uitwerking hiervan over aan de afzonderlijke lidstaten.
Nederland kent deze vorm van adoptie wel, maar Polen is er bijvoorbeeld sterk tegen gekant. Binnen de Europese Unie is het familierecht een zaak van de EU-lidstaten zelf, dus ook daar worden landen zoals Polen niet gedwongen adoptie door homo- en lesboparen toe te staan.
De presentatie van het verdrag is verscheidene keren uitgesteld, omdat verschillende landen aanvullende eisen op tafel legden. Onduidelijk is welke landen het verdrag uiteindelijk ratificeren. De ondertekening van drie landen is voldoende om het verdrag in werking te laten treden. De compromistekst is vrijblijvend geformuleerd om zo veel mogelijk landen te laten tekenen.
Of Nederland het verdrag zal tekenen, is nagevraagd bij het ministerie van Buitenlandse Zaken maar een antwoord laat nog op zich wachten.
Het verdrag stelt verder vast dat bij adopties binnen Europa voortaan altijd de toestemming van de biologische vader nodig is. Bovendien moeten kinderen van 14 jaar of ouder ook altijd zelf instemmen. Nog niet in alle Europese landen is deze kwestie al zo geregeld. Europese lidstaten moeten voldoen aan deze minimumnormen, maar mogen zelf aanvullende eisen stellen.
De vraag is welke ruimte afzonderlijke lidstaten uiteindelijk krijgen bij de weigering van adoptie door homoparen en lesbische stellen. Het Europees Hof heeft volgens de woordvoerder van de Raad van Europa onlangs uitgesproken dat een Franse vrouw met een lesbische relatie ten onrechte adoptie is geweigerd. Volgens het hof was er sprake van een schending van de rechten van de mens.