Terug naar overzicht

Moldavië – Gay Pride verhindert door laksheid politie

Zowel het stadsbestuur – door het verbieden van de Moldava Pride – als de politie door zo laks op te treden heeft volkomen tegen de Moldaafse wet in gehandeld, stelt GenderDoc-M in een persverklaring.

Zo’n zestig Pride-deelnemers werden meer dan drie kwartier in de bus vastgehouden door de honderden relschoppers. De meerderheid daarvan werd gevormd door tieners, sommige in militaire kleding, sommige met zwarte maskers. Daaronder ook skinheads die posters droegen met beledigende homofobe teksten en symbolen. De buitenste ring van de tegenstanders van de Moldava Pride werd vooral gevormd door mannen van middelbare leeftijd in zwarte kleding die de jeugdigen zoveel mogelijk aanmoedigden.

De grote, agressieve en klaarblijkelijk goed georganiseerde groepen tegendemonstranten blokkeerde de bus die de deelnemers aan de Moldava Pride naar het centrum van Chisinau gebracht had. Onafhankelijke waarnemers melden dat de bus daar door zo’n 200 tot 400 mensen omsingeld werd. ‘Kom op, laten we ze in elkaar slaan’, werd daarbij geroepen. Onafhankelijke waarnemers melden ook kreten als ‘laten we ze doodslaan’ en ‘laat ze niet ontsnappen’ gehoord te hebben.

Ruiten werden bekogeld en de deur van de bus werd met geweld opengebroken door twee nog onbekende mannen. Zij eisten de vernietiging van al het demonstratiemateriaal – waaronder banners met een oproep tot tolerantie en voor een anti-discriminatiewet, vlaggen van Moldavië en de Europese Unie en regenboogballonen – als een voorwaarde voor het opheffen van de blokkade. Nadat al dit materiaal kapotgemaakt was, gaven de twee klaarblijkelijke leiders het bevel een einde te maken aan de ‘omsingeling’ van de bus.

De bus is daarna naar het kantoor van GenderDoc-M gereden, gevolgd door een auto met daarin deelnemers aan de tegenbetoging.

Onafhankelijke waarnemers hebben geen geüniformeerde politie gezien op de locatie waar de bus werd omsingeld door de menigte. Op nog geen honderd meter verder stonden echter wel zes voertuigen van de verkeerspolitie. ‘De inzittende van die politieauto’s moeten gezien hebben wat er gaande was’, stelt GenderDoc-M in een persverklaring. ‘Maar er is geen enkele actie ondernomen om de woedende menigte uiteen te drijven en een einde aan het geweld te maken’.

‘De politie heeft niets ondernomen om het de Pride-deelnemers mogelijk te maken veilig de bus te verlaten, niets ondernomen tegen de gewelddadige massa. Die passieve houding van de politie heeft de escalatie van geweld aangemoedigd en gezorgd voor een atmosfeer waarin alle remmen los konden gaan bij de relschoppers’, stelt GenderDoc-M daarom in de persverklaring.

Na aankomst bij het kantoor van GenderDoc-M zijn de meeste Pride-deelnemers uiteen gegaan in kleine groepjes, die overigens wel steeds alert met elkaar in contact gebleven zijn vanwege de mogelijkheid van nieuwe aanvallen door een woedende menigte. Besloten werd wel om alle andere geplande Pride-activiteiten vanwege het ontbreken van beveiliging onmiddellijk af te lasten.

Kort daarna werd het kantoor van GenderDoc-M urenlang omsingeld door een menigte van ongeveer honderd mensen. Van enige afstand werd de blokkade geobserveerd door twee politieauto’s en een ambulance. Ingrijpen deden zij niet.

Enige gemaskerde skinheads drongen ook nog het kantoor van GenderDoc-M binnen en maakte daar amok. Zij eisten dat de daar nog aanwezige Pride-deelnemers het kantoor zouden verlaten.

Gelijktijdig, zo wordt gemeld, is een soort tegendemonstratie tegen de Moldava Pride gehouden op het plein voor het parlement in het centrum van Chisinau. Enige honderden mannen en vrouwen van alle leeftijden hebben daaraan deelgenomen. Demonstranten droegen daarbij borden met teksten als ‘Het Gezin is een Verbond tussen een Man en een Vrouw’, ‘Homoseksualiteit is een Zonde’, ‘Onzedelijkheid Vernietigd de Samenleving’, ‘Moldava is een Christelijke Land’ en ‘Maak van Zonde geen Deugd’.

Het is GenderDoc-M niet duidelijk geworden of deze groepen deze tegendemonstratie volgens de wettelijke regels gemeld hebben. Onduidelijk is daarmee of om een legale of een illegale demonstratie gaat.

GenderDoc-M, de nationale holebi/transgenderorganisatie van Moldavië en samenwerkingspartner van het COC, had de locale autoriteiten en het ministerie van Binnelandse Zaken wel al op 21 april jl. op de hoogte gesteld van het houden van de Moldava Pride en gevraagd om politiebeveiliging.

Op grond van de Moldaafse wetgeving volstaat dat als het gaat om het houden van vreedzame demonstratie. De wet garandeert daarna iedereen politiebeveiliging om dit recht van vrije meningsuiting te kunnen uitoefenen. Locale autoriteiten zijn derhalve verplicht om na het aanmelden van een demonstratie te zorgen voor politiebewaking.

Aan de vooravond van de Moldava Pride liet burgemeester Dorin Chirtoaca van Chisinau echter weten de demonstratie te verbieden omdat die een aantasting van zou zijn van de ‘openbare zedelijkheid’.

‘Dat besluit is volkomen in strijd met de wet, want enkel een rechtbank is bevoegd om een demonstratie te verbieden’, laat GenderDoc-M weten. Moldaafse rechters hebben namelijk al geoordeeld dat de door GenderDoc-M georganiseerde Moldava Pride geen schending van de openbare zedelijkheid vormt. Vorig jaar heeft het Moldaafse Hooggerechtshof zelfs geoordeeld dat het verbod op eerdere Pride-demonstraties door het stadsbestuur van Chisinau in strijd is met de Moldaafse Grondwet en met de Europese Handvest voor de Rechten van de Mens.

Besloten werd dan ook de geplande Moldava Pride door te laten gaan.

‘GenderDoc-M is de enige organisatie die met zo’n verbod te maken heeft gekregen sinds het aantreden van Dorin Chirtoaca als burgemeester – nota bene een lid van de Liberale Partij én een voormalig stafmedewerker van een Moldaafse mensenrechtenorganisatie’, merkt GenderDoc-M fijntjes op in de persverklaring.

‘Sinds mei 2005 zijn al acht openbare bijeenkomsten van GenderDoc-M verboden. Doordat de politie zich steeds afzijdig houdt bij het geweld van tegendemonstranten wordt het recht van holebi’s en transgenders om hun vrije mening publiekelijk te uiten ernstig aantast en lopen zij voortdurende gevaar als ze toch de straat op gaan om te demonstreren’.

GenderDoc-M heeft de Moldaafse autoriteiten inmiddels opgeroepen het recht om te demonstreren en op vrije meningsuiting voor iedereen te garanderen. ‘Wij roepen het ministerie van Binnenlandse Zaken op hun verantwoordelijkheid te nemen’.

Daarnaast roept de GenderDoc-M de Europese Unie, de Raad van Europa, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en internationale (homo)mensenrechtenorganisaties op over de gang van zaken tijdens de Moldava Pride dit weekend te protesteren bij de Moldaafse autoriteiten en er bij hen op aan te dringen om de eigen wetgeving zonder discriminatie toe te passen.

Een woordvoerder van de politie van Chisinau was, ondanks enige taalproblemen, wel in staat aan een journalist van UK Gay News te laten dat ´de Gay Pride door de stedelijke autoriteiten verboden was´. Maar na een vraag naar de grondwettelijke plicht van de politie om een demonstratie te beveiligen op grond van een uitspraak van het Moldaafse Hooggerechtshof vorig jaar, bleek het Engels van de woordvoerder ineens volstrekt ontoereikend om tot een antwoord te komen.