De instructie uit 2005 bepaalt dat mannen met homoseksuele neigingen van ‘voorbijgaande aard’ wel priester kunnen worden, maar zij moeten dan wel tenminste drie jaar niet aan die neigingen hebben toegegeven alvorens tot diaken gewijd te mogen worden.
Reikwijdte
Het Vaticaan kreeg de afgelopen jaren veel vragen over de reikwijdte van de instructie over priesterschap en homoseksualiteit. Daarom publiceerde kardinaal-staatssecretaris Tarcisio Bertone vorige week een door de paus goedgekeurde precisering. Hij benadrukt daarin dat de instructie geldt ‘voor alle vormingsscholen voor het priesterschap’.
Oosterse Kerken
De Instructie over toelatingscriteria voor de priesteropleiding en heilige wijdingen geldt ook voor de priesteropleidingen van instituten die vallen onder de dicasteries voor de Oosterse Kerken, voor de Evangelisatie van de Volkeren en voor de instituten van Instituten van het Gewijde Leven en de Sociëteiten van het Apostolisch Leven, schrijft Bertone.
Seksuele onthouding
De Nederlandse bisschoppen benadrukten in 2005 in een toelichting op de instructie dat de ‘celibataire levensregel geldt voor iedere priesterstudent, ongeacht zijn seksuele geaardheid’. Het episcopaat vond dat sterke seksuele drijfveren, of zij nu ‘van homoseksuele of heteroseksuele aard’ zijn, de vraag kunnen oproepen of een priesterkandidaat wel perspectief heeft op een geslaagd leven van seksuele onthouding.
Sekschandalen
De instructie is één van de maatregelen van paus Benedictus in antwoord op de seksschandalen die de laatste jaren bekend geworden zijn, de kerk honderden miljoenen aan schadevergoedingen gekost heeft en tot het failliet van een aantal Amerikaanse bisdommen geleid heeft. Vooral in de Verenigde Staten, maar ook in tal van andere landen zoals bijvoorbeeld Ierland, werd bekend dat priesters vaak tientallen jaren kinderen hebben misbruikt.
Het bijkomende schandaal daarbij is, dat bisschoppen daar vaak van op de hoogte waren maar de priesters niet uit hun ambt hebben gezet en juridisch hebben laten vervolgen. De reputatie van de kerk kreeg voorrang, de priester werd daarom geruisloos overgeplaatst naar een ander bisdom. Omdat het kindermisbruik verzwegen werd, kon de priester in zijn nieuwe parochie ongestraft doorgaan met het misbruiken van kinderen.
Rookgordijn
Sinds het bekend worden van deze schandalen heeft de Roomse Kerk striktere gedragsregels ingesteld om priesters die verdacht worden van kindermisbruik aan te pakken. Ook heeft paus Benedictus tijdens zijn bezoek aan de Verenigde Staten een (besloten) ontmoeting gehad met een aantal slachtoffers en zijn spijt over het seksueel misbruik door priesters uitgesproken. Maar de paus sprak wederom niet zijn verontschuldigingen uiit over het gedrag van de hogere clerus die aantoonbaar verantwoordelijkheid gedragen heeft voor het feit dat dit misbruik tientallen jaren heeft kunnen doorgaan.
De ‘homo-instructie’ uit 2005 als antwoord op deze schandalen is door de holebi-beweging bestempeld als een hypocriet ‘rookgordijn’ om te voorkomen dat er een discussie over het celibaat als reden voor het seksueel misbruik van priesters gevoerd moet worden. In de praktijk werd en worden immmers door priesters niet enkel jongens seksueel misbruikt, maar minstens zo vaak meisjes.
Zie voor meer informatie ons dossier Vaticaan.