Reves laatste levenspartner Joop Schafthuizen, met wie hij dertig jaar samenleefde, nam het eerste exemplaar in ontvangst van Gerard Reve – Kroniek van een schuldig leven. Deel I: De vroege jaren 1923_-_1962_.
Gerard Reve (1923-2006) was een van de grootste en tegelijk meest omstreden Nederlandse schrijvers van de twintigste eeuw. Geregeld kwam hij in de publiciteit wegens zijn non-conformistisch optreden en zijn provocerende uitspraken over onder meer politiek, ras, seksualiteit, koningshuis, religie en bekende persoonlijkheden.
Koffers
Nop Maas heeft tien jaar onderzoek gedaan naar het leven van een van de grootste naoorlogse Nederlandse schrijvers en was vier jaar kwijt met het opschrijven van het levensverhaal van Reve.
Maas nam de biografie ter hand nadat hij in de jaren negentig de beschikking had gekregen over vier blauwe metalen koffers met nooit eerder gepubliceerde brieven en documenten van Reve. Daarvan zijn vele opgenomen in het driedelige boekwerk.
Joop Schafthuizen gaf Maas inzage in het privéarchief van de schrijver en gaf hem toestemming om ruimschoots te citeren uit vele, tot dusver onbekende, originele Reve-teksten.
De biografie gaat uitgebreid in op het schrijverschap van de auteur, maar beschrijft ook Reves ontwikkeling naar zijn homoseksualiteit en zijn weg naar het geloof. De door Reve in omloop gebrachte mythes worden ontrafeld; de verwevenheid van leven en werk wordt, voorzover mogelijk, vastgelegd.
Kraantje
Het eerste deel over de jeugdjaren, de oorlogsperiode en Reves huwelijk met dichteres Hanny Michaelis bevat al veel informatie die nooit eerder is geopenbaard. Zo ontdekte de biograaf dat de schrijver in de jaren vijftig samenwoonde met een Amerikaanse jongen.
Nop Maas
beschrijft gebeurtenissen die soms vrijwel volledig onbekend waren.
Zo had Reve in de oorlog een relatie met een meisje uit Enschede, Tine Fraterman. Maas heeft met haar gesproken en in het archief van Joop Schafthuizen haar brieven aan Gerard achterhaald.
Dankzij Hanny Michaelis, die twee jaar geleden overleed, kon Maas een reconstructie maken van het huwelijk tussen Reve en haar – mét de strubbelingen die ontstonden toen duidelijk werd dat Reve homo was. De relatie met ‘Wimie’ Schumacher, zijn ‘vrouw met een kraantje’, bestond al tijdens dat huwelijk.
Emotioneel
Joop Schafthuizen reageerde emotioneel toen hij het eerste exemplaar in ontvangst nam. ‘Het is wel een vent die een biografie verdient’.
Aanvankelijk vroeg Schafthuizen zich af of er wel een biografie te schrijven viel over zijn metgezel. ‘In de periode dat ik met Gerard was, is er helemaal niet zoveel gebeurd. Naast zijn creatieve werk zijn er zijn niet zo veel zaken die ik mij kan herinneren’.
Hij ervoer ‘een hele wonderlijke confrontatie’ toen hij de tekst onder ogen kreeg. ‘Gerard is altijd zichzelf gebleven. Er is niet zoveel verschil tussen de vroegere Gerard en de latere Gerard’.
Lezing
Zaterdag 7 november vanaf 17.00 uur houdt Nop Maas een lezing over de totstandkoming van het eerste deel van zijn Revebiografie bij Athenaeum Boekhandel Haarlem.
Toegang is gratis, reserveren aanbevolen via telnr. 023-5318755 of haarlem(@)athenaeum.nl.
Deel twee De Rampjaren (over zijn leven tot 1975) en deel drie _De laten jaren (over de periode met Schafthuizen) verschijnen in respectievelijk het voorjaar en het najaar van 2010.
Zie ook:
Pastoor die ‘Reve-circus’ in kerk toeliet overleden
Gedenkteken bij geboortehuis Gerard Reve onthuld
Monument Reve ook vanwege rol homo-emancipatie