Terug naar overzicht
Zijlstra kreeg landelijke bekendheid toen hij in mei 1985 in Ermelo vanaf de preekstoel bekendmaakte dat hij homoseksueel was. Hij was binnen de gereformeerde kerken de eerste predikant die er voor uitkwam homoseksueel te zijn.
‘Ik was bang nooit meer een beroep te zullen krijgen, maar dat viel achteraf erg mee. Veel kerkmensen waren blij dat ik het onderwerp ter sprake had gebracht. Het gevolg van mijn bekentenis op de preekstoel was dat ik een heel homopastoraat kreeg. Ik kreeg in de pastorie van Vorden veel mensen op bezoek die in de knoop zaten. Het grote probleem in de Gereformeerde Kerken waren destijds de getrouwde mannen die homoseksueel waren en die er niet voor durfden uit te komen en een dubbelleven leidden’.
Zijlstra kreeg ook landelijke bekendheid als presentator van het NCRV-televisieprogramma Kerkepad_. Eind december 2008 preekte Zijlstra voor het laatst.
Jaap Zijlstra (1933) debuteerde in 1964 met gedichten in het tijdschrift Ontmoeting en is al vele jaren de drijvende kracht geweest achter de christelijke auteursvereniging Schrijverscontact. Zijn oeuvre omvat twintig dichtbundels, een roman, twee novellen, liederen voor het Liedboek voor de Kerken, een cantate en diverse thematische bloemlezingen.
In zijn gedichten is homoseksualiteit lange tijd niet aan de orde gekomen. Zijn tweede bundel Onder de groene huid gaat over zijn militaire diensttijd, die hij als ‘een hel’ ervaren heeft. ‘Ik hoorde hoe ze over homo’s praatten, nou, duidelijker kon het niet. Mijn tweede dichtbundel gaat over die tijd. Het is een grimmige, ontredderde en eenzame bundel’.
Expliciet over homoseksualiteit dichtte Zijlstra pas in 1991, toen de bundel _Ik zie je zo graag verscheen. Niet bij zijn eigen uitgever, Kok. Die vond dat hij zijn naam ermee te grabbel gooide, verklaarde Zijlstra later.
De driejaarlijkse Dr. C. Rijnsdorp Prijs wordt vanaf 1993 afwisselend uitgereikt aan kunstenaars op het gebied van literatuur, beeldende kunst en muziek, die zich laten inspireren door de christelijke traditie. Er is een bedrag van 5000 euro aan verbonden.
De Rijnsdorpprijs is niet de eerste erkenning voor het dichterschap van Jaap Zijlstra. De dichter mocht eerder al de prijs voor de Vlaamse poëziedagen en de Psalmenprijs in ontvangst nemen. In 2009 werd hij genomineerd voor de Jos Brinkprijs voor homo-emancipatie.
De Rijnsdorpprijs ontvangt Zijlstra op 4 maart in de Doopsgezinde Kerk aan het Singel in Amsterdam. Bij die gelegenheid verschijnen ook de Verzamelde Gedichten.