Terug naar overzicht
Britse zondagskranten verwachten dat Lynne Featherstone, de Lib-Dem minister voor Gelijke Behandeling, het plan voor de wetswijziging binnenkort presenteert.
Dit nieuws wordt bevestigd door een woordvoerder van het ministerie van Featherstone. ‘Ministers hebben met een breed scala van personen en organisaties ontmoet om hun visie over dit onderwerp te horen’, zegt haar woordvoerder. ‘De aankondiging van de vervolgstap zal te zijner tijd bekend gemaakt worden’.
De woordvoeder beklemtoont dat godsdienstige instellingen de wettelijke mogelijkheid krijgen om bij het sluiten van civil unions godsdienstige ceremonies te houden, maar dat ze daar niet toe gedwongen zullen worden.
Onderdeel van het plan zal zijn dat godsdienstige voorgangers (priesters, rabbijnen enz.) in godshuizen civil unions mogen sluiten en dat ook godsdienstige elementen – zoals het zingen van psalmen – toegestaan zullen worden als onderdeel van de ceremonie voor het sluiten van civil unions. Dat is nu nog verboden.
Voor huwelijken geldt in het Verenigd Koninkrijk – waar de Anglicaanse Kerk de staatskerk is – al van oudsher dat ze ook door priesters e.d. in een godsdienstige ceremonie rechtsgeldig gesloten mogen worden.
Het is nog onduidelijk of in het wetsvoorstel de civil unions nieuwe stijl ook officieel de benaming ‘huwelijk’ krijgen. Mogelijk is die vraag een onderdeel van het consultatieproces dat voorafgaat aan de behandeling van een wetsvoorstel in het Britse parlement. Verder wordt ook niet uitgesloten dat het wetsvoorstel civil unions ook zal openstellen voor heteroparen.
Als het Britse coalitiekabinet van Conservatieven en Liberaal-Democraten met zo’n wetsvoorstel komt, dan is dat een belangrijke politieke overwinning voor vicepremier en LibDem-leider Nick Clegg.
De Lib-Dem’s zijn al jaren voorstanders van de openstelling van het huwelijk voor paren van gelijk geslacht, maar dat ligt in het Verenigd Koninkrijk moeilijk, omdat huwelijken rechtsgeldig ook in kerken of in andere godshuizen gesloten kunnen worden. Door godsdienstige ceremonies bij het sluiten van civil unions toe te staan wordt dus een belangrijk obstakel op weg naar de openstelling van het huwelijk voor paren van gelijk geslacht opgeheven.
Het wetsvoorstel zal zeker de instemming krijgen van de Britse LHBT-beweging, maar de eerste geruchten over de aankondiging ervan roepen al meteen verzet op van strenggelovige christelijke leiders en van rechts-conservatieve Conservatieven.
De Conservatieven presenteerde vorig jaar tijdens de verkiezingscampagne een _Equalities Manifesto_. Daarin lieten de Tories weten dat ze na een verkiezingszege bereid zouden zijn ‘te overwegen om de wet zo te veranderen dat civil unions als huwelijk geclassificeerd worden’. Tijdens de verkiezingscampagne noemde Tory-leider en huidig premier David Cameron de civil unions weliswaar ‘een grote onrechtvaardigheid’, maar pleitte hij ook voor ‘voorzichtigheid’ als het gaat om wetswijzingen.
De Britse Quackers, Unitaristen en Liberale Joden zijn wel voorstanders van de wetswijziging, maar de Anglicaanse Kerk heeft al bij de invoering van civil unions voor paren van gelijk geslacht laten weten dat het niet zal toestaan dat haar kerkgebouwen gebruikt worden voor het sluiten van civil unions. Die afwijzing van de staatskerk zal mede ingegeven zijn door het al jaren slepende conflict in de Anglicaanse wereldkerk over het zegenen van relaties van paren van gelijk geslacht en het benoemen van homoseksuele en lesbische bisschoppen in de Episcopale Kerk, de Amerikaanse tak van de Anglicaanse wereldkerk. In de Anglicaanse Kerk worden relaties van paren van gelijk geslacht wel in een aparte ceremonie gezegend.
Behoudende Anglicaanse groepen zoals Reform en Forward in Faith hebben hun verzet tegen de voorstellen al laten horen. Zij vrezen dat de wetswijzing in de praktijk verder zal gaan dan enkel het opheffen van het verbod op het houden van godsdienstige ceremonies bij het sluiten van civil unions. Zij denken dat het wetsvoorstel zal leiden tot een aantasting van de vrijheid van godsdienst.
Priester Rod Thomas van Reform denkt dat kerken in de praktijk waarschijnlijk onmogelijk gemaakt zal worden om het sluiten van civil unions te weigeren. ‘We zullen in een situatie terechtkomen waarin een overheid die toegewijd is aan het verminderen van wettelijke lasten en het beschermen van vrijheid, wetgeving aanneemt die priesters voor rechtbanken brengt en uiteindelijk de vrijheid ondermijnt’.
Affinity en Reform hebben hun verzet gebundeld met het Christian Institute, Christian Concern en de Fellowship of Independent Evangelical Churches in een gezamenlijke verklaring tegen de komende wetswijziging.
Daarin stellen deze organisaties dat ze willen vasthouden aan de ‘heldere leer van de Bijbel’ dat het huwelijk een levenslange en exclusieve verbintenis is van één man en één vrouw. De organisaties verzetten zich fel tegen pogingen om de Bijbelse definitie van het huwelijk te ‘vernietigen’ en een nieuwe algemeen op te leggen ‘om aan de eisen van homobeweging tegemoet te komen’.
De opstellers herhalen hun bezwaren tegen het toestaan van civil unions in kerken. ‘De regering heeft de beloften die tijdens de debatten over civil unions gedaan, gebroken. Het parlement werd indertijd overgehaald om met deze wet in te stemmen met de toezegging dat civil unions een burgerlijke aangelegenheid zou zijn en niet in kerken zou plaatsvinden’.
De organisaties eisen dat kerken die partnerregistratie om principiële redenen afwijzen te allen tijde worden beschermd tegen juridische dwang om dit toch te accepteren.
Civil unions voor paren van gelijk geslacht werden in het Verenigd Koninkrijk ingevoerd in 2004. Het is een vorm van partnerschapregistratie – die wettelijk vastgelegd strikt burgerlijk, dus zonder godsdienstige elementen, gesloten moeten worden – die vrijwel dezelfde rechten geven als een huwelijk. Midden vorig jaar waren er zo’n 26.000 civil unions gesloten in het Verenigd Koninkrijk.
Het nieuws over de kabinetsplannen komt overigens op een pikant moment – tal van christelijke welzijnsorganisaties en de Anglicaanse Kerk starten deze week namelijk met de Marriage Week UK.
Zie voor meer informatie ons dossier Homohuwelijk.