Terug naar overzicht

Twee weigerambtenaren in Amsterdam

Het gaat om twee bijzondere ambtenaren van de burgerlijke stand (babs) in de deelgemeente Nieuw West. Het Amsterdamse college zegt dat deze trouwambtenaren al voor 2007 in dienst waren en niet ontslagen kunnen worden.

COC Nederland

vindt dit vreemd, omdat in dat jaar een inventarisatie is gemaakt van het aantal weigerambtenaren in dienst van Nederlandse gemeenten. Amsterdam liet het COC toen weten geen enkele weigerambtenaar te hebben.

In de Inventarisatie Trouwbeleid op deze site is Amsterdam inmiddels afgevoerd van de lijst van weigervrije gemeenten en opgenomen in de lijst van gemeenten mét weigerambtenaren.

De COC-actie in 2007 tegen de weigerambtenaren werd op 1 april dat jaar afgerond met het tekenen van een convenant op het Homomonument tussen het COC en D66, GroenLinks, PvdA, SP en VVD. Deze Kamermeerderheid doet daarin de toezegging het wettelijk mogelijk te maken om enkel nog trouwambtenaren te benoemen die in alle gemeenten alle huwelijken sluiten. Sindsdien dringt het COC er bij de politiek op aan om wettelijk een einde te maken aan het fenomeen ‘weigerambtenaar’. Het COC wordt daarin inmiddels gesteund door de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

COC Amsterdam

vindt het ongehoord dat er toch twee weigerambtenaren in Amsterdam blijken te werken en wil dat daar snel een oplossing voor komt. Daarvoor noemt voorzitter Dennis Boutkan van COC Amsterdam twee mogelijkheden: de weigerambtenaren kunnen zelf besluiten om niet meer aangesteld te worden als ambtenaar van de burgerlijke stand of ze moeten een nieuwe functie aangeboden krijgen.

‘We zijn koploper met het eerste roze huwelijk ter wereld en nu mag Amsterdam ook duidelijk maken dat weigerambtenaren niet gewenst zijn’, aldus Boutkan.

Deelgemeente Nieuw-West

laat weten dat de scheiding van kerk en staat geldt ook voor de ambtenaar. Met deze woorden duiden stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud en wethouder Ronald Mauer van deelgemeente Nieuw-West hun bestuurlijke visie op de discussie over de weigerambtenaren in hun stadsdeel.

‘Als ambtenaar werk je in feite voor de democratie, iedereen moet bediend kunnen worden. In Amsterdam gaan we nog een stapje verder, namelijk dat elke ambtenaar iedere bewoner moet kunnen bedienen. Dat blijft uitgangspunt ook in Nieuw-West’, laten de bestuurders van stadsdeel Nieuw-West in een persbericht weten.

TON Amsterdam

wil dat de betrokken ambtenaren op staande voet ontslagen worden.

‘Het land zou op zijn kop staan als een ambtenaar zou weigeren om bijvoorbeeld gekleurde mensen te trouwen. Maar blijkbaar wordt het niet serieus genomen als zo’n ambtenaar weigert twee mensen van hetzelfde geslacht te huwen’, zegt TON-raadslid Ans van der Veld. ‘Wij zijn van mening dat deze mensen ontslagen zouden moeten worden. Ambtenaren worden geacht zonder vooroordelen hun werk te doen. Hier is sprake van discriminatie waar de gemeente Amsterdam zelf aan meewerkt door een ander het werk over te laten nemen als iemand weigert. Wij zien dit als het stimuleren van discriminerend gedrag’.

VVD Amsterdam

wil dat de gemeente de weigerambtenaren een andere functie geeft of ze op non-actief stelt. ‘Weigerambtenaren horen niet in Amsterdam thuis’, zegt VVD-wethouder Eric van der Burg (personeelszaken) op de site van VVD-raadslid Frank van Dalen. ‘Gelijke behandeling is gelijke behandeling en niets anders, discriminatie niet in mijn stad’. Tegenover AT5 zegt de VVD-wethouder echter ook dat hij er ‘helaas niets tegen kan doen’. Wel vind Van der Burg dat uitgezocht moet worden hoe het mogelijk was dat de gemeente in 2007 aan het COC liet weten dat er geen weigerambtenaren waren, terwijl nu blijkt dat er toen twee waren in Nieuw West.

Op verzoek van de fractie van VVD Amsterdam spreekt de gemeenteraad op 15 juni a.s. over deze kwestie.

Ook

VVD-Kamerlid Jeanine Hennis-Plasschaert

reageert boos. Zij twittert: Twee weigerambtenaren in Amsterdam? Of all places! Krijgen we nu echt last van de wet van de remmende voorsprong? Dit kan anders_. Tegenover het Nederlands Dagblad zegt het VVD-Kamerlid: ‘We willen af van weigerambtenaren. Zo staat het ook in ons verkiezingsprogramma en daar houden we aan vast’.

Vragen van TON Amsterdam – met de antwoorden van het College

:

Hoeveel ambtenaren van de burgerlijke stand en buitengewoon ambtenaren, binnen de gemeente Amsterdam (inclusief stadsdelen) zijn bevoegd om een huwelijk te voltrekken?

_Er zijn 478 ambtenaren van de burgerlijke stand en buitengewone ambtenaren die bevoegd zijn huwelijken te voltrekken. Dit aantal is inclusief de leden van de gemeenteraad, wethouders, stadsdeelraden en leden van de dagelijkse besturen. Hierbij zijn niet meegerekend de personen die speciaal worden benoemd voor één bepaald huwelijk._

Zijn er binnen de gemeente Amsterdam (inclusief stadsdelen) ambtenaren van de burgerlijke stand die (nog) een homohuwelijk weigeren te voltrekken?

_Ja, het betreft twee ambtenaren._

Indien ja, wat gaat het college ondernemen tegen deze ambtenaren die om principiële redenen volharden in hun weigering een homohuwelijk te voltrekken?

_In 2007 is het benoemingsbeleid (buitengewoon) ambtenaren burgerlijke stand door de burgemeester in het Reglement burgerlijke stand aangescherpt. Zie ook antwoord op vraag 6.

_De benoeming van de twee betrokken ambtenaren dateert van voor 2007 onder een regiem waarbij dit nog niet expliciet verplicht was gesteld. Eerder is de rechtbank van Leeuwarden op basis van deze reden in een soortgelijk geval niet meegegaan in een besluit tot ontslag, nu dit in de voorgeschiedenis werd gedoogd._

_Overigens zijn de stadsdelen bevoegd tot het benoemen en ontslaan van de eigen ambtenaren._

Om hoeveel ambtenaren gaat dit?

_Zie antwoord vraag 2._

Wat gaat het college doen om toekomstige ambtenaren van de burgerlijke stand te weren die principieel tegen het homohuwelijk zijn?

_De burgemeester heeft in 2007 op verzoek van de gemeenteraad het benoemingsbeleid voor ambtenaren burgerlijke stand gewijzigd. Gelet op de wens van de gemeenteraad is de verplichting voor de (buitengewoon) ambtenaar van de burgerlijke stand om alle uit de wet voortvloeide taken te verrichten, dus ook alle huwelijken te sluiten, opgenomen in het Reglement burgerlijke stand. In het nieuwe Reglement burgerlijke stand 2007 is dit als volgt opgenomen, in artikel 5, derde lid:_

_De ambtenaren van de burgerlijke stand, bedoeld onder 2, onder a en b, en de buitengewone ambtenaren van de burgerlijke stand, bedoeld onder artikel 2, onder d, verrichten alle werkzaamheden die bij of krachtens de wet aan hen zijn opgedragen._

Ter aanvulling – de Amsterdamse motie uit 2007

De gemeenteraad heeft over de weigerambtenaren in februari 2007 een motie van D66, GroenLinks, PvdA, SP en VVD aangenomen waarin besloten wordt dat er ‘expliciet verlangd’ wordt van ‘zowel nieuwe als bestaande ambtenaren van de burgerlijke stand’ dat ze bereid zijn alle huwelijken te sluiten.

Zie ook:

AT5 – Amsterdam telt twee weigerambtenaren

Zie voor meer informatie ons dossier Homohuwelijk.