Servië
‘Met de uitlevering van Mladic en Hadzic aan het Joegoslaviëtribunaal is aan een belangrijke voorwaarde voor kandidaat-lidmaatschap voldaan’, constateert GroenLinks-Kamerlid Arjan El-Fassed. ‘Bovendien heeft Servië politieke hervormingen doorgevoerd. De vijandschap met Kosovo blijft echter een groot struikelblok. Terecht verwacht de Commissie van Belgrado dat het de dialoog met Pristina hervat en gemaakte afspraken naleeft. Zo niet, dan is het te vroeg voor kandidaat-lidmaatschap en de start van toetredingsonderhandelingen’.
‘Voordat het tot daadwerkelijke toetredingsonderhandelingen kan komen, zal Servië ook verder moeten werken aan versterking van de rechtstaat en bestrijding van extremisme’, stelt GroenLinks-Europarlementariër Marije Cornelissen. ‘De bescherming van minderheden schiet tekort. Zo verboden de autoriteiten eerder deze maand, om veiligheidsredenen, de Gay Pride in Belgrado. Er is veel te weinig vooruitgang geboekt bij het bestrijden van gewelddadige extremistische groeperingen. De Servische regering dient de veiligheid van al haar burers, inclusief homo’s, te garanderen’.
Kroatië
De toetredingsonderhandelingen met Kroatië zijn al afgerond. Er ligt een ontwerp-toetredingsverdrag, dat voorziet in EU-lidmaatschap per 1 juli 2013.
‘De komende twee jaar moet er goed op worden toegezien dat Kroatië blijvend aan de voorwaarden voldoet’, zegt GroenLinks-Kamerlid El-Fassed. ‘Zo moeten meer verdachten van corruptie voor de rechter komen. Voor GroenLinks zullen de rapportages van Kroatische maatschappelijke organisaties zwaar wegen bij de beoordeling of het land in 2013 lid kan worden. Als niet aan de voorwaarden wordt voldaan, kan de toetreding nog altijd worden uitgesteld’.
‘Vrije en eerlijke verkiezingen, eind dit jaar, dat is wel het minste wat we van Kroatië verwachten’, stelt GroenLinks-Europarlementariër Cornelissen. ‘De grondrechten van burgers moeten ook in de praktijk worden gewaarborgd. Ik bewaar slechte herinneringen aan de Gay Pride in Split, afgelopen juni, waar Kroatische betogers en ikzelf belaagd werden door agressieve tegendemonstranten. Ik ben blij dat GroenLinks de toezegging heeft verkregen van minister Rosenthal dat hij de Kroatische regering zal steunen bij het opstellen van een actieplan tegen homofobie’.
Montenegro
De Europese Commissie adviseert ook om toetredingsonderhandelingen te openen met Montenegro.
‘In de planning trekt de Europese Commissie lessen uit eerdere toetredingsprocessen’, stelt Cornelissen vast. ‘Ze wil beginnen met gesprekken over justitie en grondrechten. Een verstandig voorstel, want het goede functioneren van de rechtstaat blijkt telkens weer de taaiste kluif voor EU-kandidaten’.