Rudi van Dantzig geldt als een van de belangrijkste Nederlandse choreografen, hij zette met Hans van Manen en Toer van Schayk het Nederlandse ballet internationaal op de kaart. Van Dantzig maakte ruim 50 balletten, vooral voor Het Nationale Ballet, die over de hele wereld zijn uitgevoerd.
De choreografieën van Van Dantzig hebben vaak een verhalend en maatschappijkritisch karakter. Zijn bekendste balletten zijn ‘Vier letzte Lieder’, ‘Ginastera’, ‘Onder mijne voeten’ en ‘Monument voor een gestorven jongen’.
Met ‘Monument voor een gestorven jongen’ creëerde Van Dantzig een psychodramatisch ballet over de geestelijke verwarring van een adolescent die met zijn homoseksuele gevoelens in het reine probeert te komen. Beroemd en berucht zijn de vrijpartij-in-dronkenschap van het ouderpaar, met de jongen als stille getuige, en de orgie met schoolkameraden. Van Dantzig maakte dit ballet in 1965 voor Het Nationale Ballet en het staat op het repertoire van meerdere buitenlandse balletgezelschappen. De hoofdrol werd ondermeer gedanst door Toer van Schayk, Rudolf Nurejev en Clint Farha. Elektronisch componist, nestor Jan Boerman maakte de muziek voor dit ballet. Zowel het ballet als deze muziek zijn inmiddels klassiekers.
Na zijn carrière als choreograaf ontwikkelde Van Dantzig tot een succesvol schrijver. In 1986 schreef Van Dantzig de roman ‘Voor een verloren soldaat’. In deze aangrijpende autobiografische roman beschrijft Van Dantzig de herinneringen aan het laatste oorlogsjaar van de 12-jarige Jeroen. De lang verwachte verlossing van de onderdrukking wordt voor Jeroen een obsederende ervaring als de Canadese soldaar Wolt een intieme vriendschap met hem krijgt. Het boek werd bekroond met de Geertjan Lubberhuizenprijs en werd door Roeland Kerbosch verfilmd.
Van Dantzig schreef ook biografieën, zoals ‘Het leven van Willem Arondéus 1894-1943 – een documentaire’ over het leven van deze openlijk homoseksuele verzetstrijder en ‘Het spoor van een komeet’ over de danser Rudolf Nurejev. Bij zijn dood was Van Dantzig bezig met het te boek stellen van zijn persoonlijke herinneringen aan Sonia Gaskell. Zijn uitgever heeft gemeld dat dit boek, ook al is het niet af, toch uitgegeven zal worden.
Herdenkingsbijeenkomst
Op zaterdag 28 januari a.s. vanaf 10.30 uur in de Mozes en Aäronkerk op het Waterlooplein in Amsterdam zal er een herdenkingsbijeenkomst plaatsvinden voor Rudi van Dantzig. Later op de dag wordt Van Dantzig in besloten kring gecremeerd.