Het Jaarrapport 2020 van de Europese LHBTI-koepelorganisatie ILGA-Europe schetst een beeld dat op gespannen voet staat met het wijdverbreide idee dat het werk aan LHBTI-emancipatie in Europa is voltooid. ILGA-Europe’s Annual Report 2020 laat zien dat haatzaaien en geweld toenemen. Kortom: er is in Europa nog volop werk te doen om de LHBTI-emancipatie te bevorderen.
De vandaag gepubliceerde 10de editie van ILGA-Europe’s Annual Review geeft details over de mensenrechtensituatie van lesbische, homoseksuele, biseksuele, trans- en intersekse (LHBTI) mensen in de 49 Europese landen en de vijf landen van Centraal-Azië. Het Jaarrapport is opgesteld door LHBTI-activisten en experts ter plaatse en laat ook tal van actuele trends en ontwikkelingen zien.
De beoordeling van dit jaar, die de ontwikkelingen gedurende de 12 maanden van 2019 in kaart brengt, schetst een complex beeld dat afwijkt van het wijdverbreide idee dat alles goed gaat voor LHBTI-mensen in grote delen van Europa. Centraal hierbij staat een sterke toename van anti-LHBTI-haatzaaiende uitingen door publieke figuren in heel Europa – in landen variërend van Bulgarije, Polen en Turkije, tot Cyprus, Finland, Griekenland, Portugal en Spanje – en de zeer reële gevolgen hiervan voor LHBTI-individuen en -groepen. In veel landen in de Europese en Centraal-Aziatische regio’s, en niet alleen in landen met een gedocumenteerde groei van officiële vooringenomen gemotiveerde haatspraak, is er ook een even sterke toename geweest van online haatdragende taal en fysieke aanvallen op LHBTI-mensen, veel daarvan met voorbedachten rade en buitengewoon gewelddadig.
Uit de evaluatie blijkt dat dit een pan-Europees fenomeen is. Dat blijkt in het Verenigd Koninkrijk, waar het populistische verhaal rond Brexit kan worden gekoppeld aan een toename van anti-LHBTI haatmisdrijven en incidenten, aan het verbieden van evenementen in veel steden en steden op het continent, de vervolging van deelnemers aan Pride-marsen in Turkije en een groeiende aanwezigheid van anti-LHBTI- en neonazistische demonstranten in openbare ruimtes tijdens LHBTI-evenementen in de regio.
Naast de toename van haat, blijkt dat mensen in toenemende mate op de vlucht gaan naar landen die als minder LHBTI-vijandig worden ervaren. Meer LHBTI’s verlieten landen als Albanië, Bosnië-Herzegovina, Tadzjikistan en Turkmenistan naar buurlanden waar de situatie als relatief veiliger zou kunnen worden ervaren. Er is ook een anekdotische toename van mensen die zeggen dat ze landen als Polen willen verlaten voor andere EU-landen.
Gemelde obstakels bij de toegang tot gezondheidszorg, pesten op scholen en op het werk, en LHBTI-mensen die diensten worden geweigerd, vaak met een gebrek aan overheidsinterventie, spelen allemaal een rol in het algemene beeld van een Europa waar geleefde ervaringen grotendeels niet overeenkomen met de oppervlakkige boodschap dat LHBTI-rechten en gelijkheid volledig zijn gewaarborgd.
Directeur Evelyne Paradis van ILGA-Europe zegt:
“Het is niet allemaal slecht nieuws. De kwestie van lichamelijke integriteit voor intersekse mensen blijft een steeds prominentere plaats innemen op de politieke agenda van regeringen en instellingen. 2019 was een jaar van positieve ontwikkelingen voor regenbooggezinnen in de regio, met een uitbreiding van gezinsrechten in enkele landen; en er worden nog steeds belangrijke vorderingen gemaakt bij de hervorming of instelling van wettelijke procedures voor gendererkenning, ook al vertraagt in veel landen de vooruitgang.
De geleefde realiteit van LHBTI-mensen in veel delen van Europa en Centraal-Azië wordt echter steeds moeilijker en blijft voor een groot deel onzichtbaar, zelfs voor organisaties als ILGA-Europe. Actie is nodig. Regeringen hebben nog veel te doen – van het aannemen van wetten die de bescherming van mensenrechten garanderen en overheidsinstanties de middelen geven om beleid in verschillende sectoren in de praktijk om te zetten, tot het leiden van bijvoorbeeld een maatschappelijk debat dat sociale acceptatie en inclusie bevordert.
Door mensen bewust te maken van zo’n breed en genuanceerd beeld, dat voortdurend in beweging is en evolueert, wil het Jaarrapport van ILGA-Europe een beeld geven van de enorme hoeveelheid kwesties die van invloed zijn op het leven van mensen, die nog steeds aandacht nodig hebben, vooral in een context waar LHBTI-mensen het doelwit zijn en de kwetsbaarheid wordt vergroot.”
Het 10de ILGA-Europe ‘Jaaroverzicht van de mensenrechtensituatie van LHBTI’s in Europa en Centraal-Azië 2020’ wordt op dinsdag 4 februari in het Europees Parlement gelanceerd in aanwezigheid van activisten uit Bulgarije, Bosnië-Herzegovina, de organisatie Intersex International (OII) Europa en een vertegenwoordiger van Europees Commissaris voor Gelijkheid, Helena Dalli.
[Bron/Illustratie: ILGA-Europe]