Terug naar overzicht
Dak- en thuisloze LHBTI-jongeren zijn driedubbel kwetsbaar. Dat blijkt uit een recent verschenen onderzoek van kenniscentrum Movisie. Het COC roept staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) op om snel te zorgen voor goede opvang voor deze groep.
“Uit dit onderzoek blijkt opnieuw hoe zwaar dak- en thuisloze LHBTI-jongeren het hebben, en hoe belangrijk goede opvang is”, reageert COC-voorzitter Astrid Oosenbrug. “Ik roep de staatssecretaris op om nog dit jaar te zorgen voor veilige crisisopvang voor LHBTI-jongeren en voor andere maatregelen om hun situatie te verbeteren. In het bijzonder voor jongeren onder de 18 jaar moet er veel gebeuren.”
De Kamerleden John Kerstens en Kirsten van den Hul (beiden PvdA) stelden op 18 juni Kamervragen aan staatssecretaris Blokhuis (VWS) en minister Van Engelshoven (OCW) naar aanleiding van de oproep van het COC.
Samen met Leger des Heils, HVO Querido en LHBTI-activisten organiseerde het COC in december 2019 een Kerstconcert om aandacht te vragen voor dak- en thuisloze LHBTI-jongeren. Het leidde tot veel media-aandacht. De D66-Kamerleden Vera Bergkamp en Antje Diertens vroegen de staatssecretaris om een actieplan. Staatssecretaris Blokhuis informeerde de Kamer dat hij dit najaar concrete stappen zet en hij liet Movisie een onderzoek uitvoeren. De maatregelen lijken vooral bedoeld voor jongeren boven de 18 jaar, terwijl er volgens de betrokken organisaties juist ook voor jongeren onder de 18 jaar goede opvang nodig is.
Uit dat onderzoek blijkt dat dak- en thuisloze LHBTI-jongeren driedubbel kwetsbaar zijn. Dak- of thuisloos zijn is op zichzelf al enorm zwaar voor jongeren. Voor LHBTI- jongeren, die soms worstelen met zelfacceptatie en veelal afgewezen zijn door hun familie of omgeving, komt deze kwetsbaarheid er nog bovenop. Vervolgens zijn er weinig veilige plekken in de opvang en komen pesten, geweld en misbruik vaker voor.
Movisie becijferde dat er in Nederland naar schatting 900 tot 2000 dak- en thuisloze LHBTI-jongeren zijn. De huidige ondersteuning en opvang voor deze groep is niet altijd veilig en onvoldoende sensitief als het gaat om seksuele en genderdiversiteit. De situatie van de jongeren is zeer zorgelijk.
Dak- en thuisloze jongeren hebben vaak te maken met een gezinssituatie waarin verwaarlozing, geweld, psychische problemen en middelengebruik aan de orde zijn. Voor LHBTI-jongeren komt daar met enige regelmaat bij dat zij worden afwezen door familie, hun directe omgeving of geloofsgemeenschap. Escalatie kan ontstaan als zij hun LHBTI-identiteit willen onderzoeken of uiten, waardoor ze niet langer veilig thuis kunnen wonen. Dit kan ook gebeuren in een redelijk stabiele thuissituatie.
‘Verstoten uit de thuissituatie’
“Deze groep is extra kwetsbaar. Dit geldt in het bijzonder voor jongeren onder de 18 jaar. LHBTI-jongeren zijn vaak verstoten uit de thuissituatie en hebben moeite om zichzelf en hun dak- of thuis-loos-zijn te accepteren. Het is echt noodzakelijk dat er voor deze groep extra voorzieningen komen. LHBTI-jongeren kunnen maar heel slecht overleven in de bestaande voorzieningen. Ze worden gepest, staan vaak onderaan de rangorde en zijn er vaak niet veilig. Dat geldt ook als het gaat om opvang in de pleegzorg en in opvanggezinnen”, zegt Margo Merts van het Leger des Heils in het onderzoek.
Els Meijsen, adviseur van Movisie en een van de auteurs van de publicatie: “Ondanks de coronacrisis hebben wij toch nog veel mensen kunnen spreken over dak- en thuisloze LHBTI-jongeren. Onze gesprekken met professionals in de jeugdhulp en maatschappelijke opvang, belangenorganisaties en jongeren geven een goed beeld van de huidige situatie van deze groep. Hun situatie is zeer zorgelijk. Veilige, kleinschalige (crisis)opvang is voor hen noodzakelijk.”
De huidige ondersteuning door de jeugdhulp en maatschappelijke opvang is onvoldoende LHBTI-sensitief en staat onvoldoende open voor deze jongeren, zo blijkt uit het Movisie-onderzoek. Niet uit onwil maar veelal door onbekendheid. Jongeren verbergen veelal hun identiteit, waardoor ze minder zichtbaar zijn. Bij- en nascholing van professionals, expliciete aandacht binnen organisaties en een goede samenwerking met LHBTI-belangenorganisaties zijn nodig om de situatie aan te pakken, zo is in de publicatie te lezen.
[Bron: COC NL – Foto Joel vertelt over zijn ervaringen tijdens het Kerstconcert: Geert van Tol Fotografie voor COC NL]