Terug naar overzicht
Op 4 mei werden in heel Nederland de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Bij het Nationaal Monument op de Dam sprak onder meer André van Duin en bij het Amsterdamse Homomonument COC-directeur Marie Ricardo.
André van Duin sprak op de Dam onder meer over het belang van het Homomonument en de vrijheid om jezelf te kunnen zijn. ‘Het feit dat wij sinds 1987, als eerste in de wereld, zo’n monument hebben, tekent onze vrijheid,’ aldus Van Duin. ‘De vrijheid dat iedereen hier zichzelf mag zijn, zonder dat een ander daar wat van zegt.’ Van Duin kreeg in 2017 COC’s Bob Angelo Penning toegekend voor zijn inzet voor LHBTI’s in Nederland.
Op het Amsterdamse Homomonument spraken onder meer schrijver Splinter Chabot en COC-directeur Marie Ricardo. Marie Ricardo legde een krans op het Homomonument samen met Ivan Henczyk van AutiRoze, de club voor LHBTI’s met autisme.
Ricardo, die op Curaçao opgroeide, vertelde in haar speech hoe ze ’vleugels kreeg’ toen ze als student de vrijheid ervoer van Pride Amsterdam. Ze refereerde aan de oprichting vlak na de oorlog van het COC, dit jaar 75 jaar geleden. De oprichters van het COC, die vaak in het verzet hadden gezeten, wilden zich ‘ontdoen van de onderdrukking door hun omgeving. En misschien ook wel van de onderdrukking van zichzelf. Om zich eindelijk echt vrij te kunnen voelen.’ Ricardo pleitte er voor om samen náást de meest kwetsbare mensen in onze gemeenschap te staan, bijvoorbeeld naast LHBTI’s die te maken hebben met racisme of uitsluiting omdat ze ook binnen de LHBTI gemeenschap buiten de norm vallen. ‘Want écht vrij zijn we pas als we allemáál vrij zijn.’ Hieronder de integrale speech.
Hieronder de herdenking op het Amsterdamse Homomonument, met de speech van Marie Ricardo vanaf 21min30.
Ook op tal van andere plaatsen in Nederland werd stilgestaan bij de oorlogsslachtoffers, vaak met betrokkenheid van het regionale COC, kijk HIER voor een overzicht.
Speech 4 mei herdenking, Marie Ricardo – COC Nederland
De waarde van vrijheid. Iedereen die weet hoe het is om niet vrij te zijn, weet hoe kostbaar het gevoel vrij te zijn is.
76 jaar geleden eindigde de oorlog. 75 geleden werd het COC opgericht. Door dappere mensen die zich tijdens de oorlog tegen de vijand hadden verzet.
Mensen als Frieda Belinfante, Niek Engelschman, Jaap van Leeuwen.
Na de onderdrukking door de bezetter, wilden ze zich ook ontdoen van de onderdrukking door hun omgeving. En misschien ook wel van de onderdrukking van zichzelf. Om zich eindelijk echt vrij te kunnen voelen.
Vrij om je veilig te voelen zoals je bent.
Ik was een jaar of tien toen ik als meisje op Curaçao in de brugklas voor het eerst doorhad dat ik erg dol was op dat éne meisje. Net als de meeste jongens in de klas.
Ik leerde al snel dat gevoel te negeren, en me te gedragen ‘zoals het hoort’. Kijken naar jongens, praten over jongens.
Tot ik in mijn eindexamenklas Tanja ontmoette, die ook van de meisjes was. Ik besefte ineens dat er niks was om me voor te schamen. Het was alsof de hemel open brak.
Op mijn zestiende – studerend in Nederland – bezocht ik voor het eerst de Pride in Amsterdam. Al die mensen, vrolijk en in vrijheid bij elkaar. Het voelde alsof ik vleugels kreeg.
Het samenbrengen van mensen, dat was van meet af aan het doel van het COC. Want samen krijg je vleugels, en samen kun je de wereld veranderen. Zoals:
- De lesbische moslima, die bij Maruf ervaart dat er zovéél mensen zijn zoals zij;
- De transgender leerling die een GSA start, en daarmee haar school een veiliger plek maakt voor iedereen;
Zo hebben we samen de afgelopen 75 jaar ongelofelijk veel bereikt:
- Homoseksualiteit is niet meer strafbaar;
- Er kwam een wettelijk discriminatieverbod;
- Vrouwen mogen nu al weer twintig jaar met vrouwen trouwen, en mannen met mannen;
- En Pride in Amsterdam bestaat al 25 jaar;
75 jaar geleden was LHBTI zijn volledig taboe. Sommige woorden moesten zelfs nog uitgevonden worden.
Vandaag de dag vindt bijna iedereen in Nederland dat LHBTI’s hun leven moeten kunnen leiden zoals ze dat willen.
Maar écht vrij zijn we pas als we allemáál vrij zijn. Als vrijheid ook de meest kwetsbare personen omvat. Als de meerderheid als vanzelfsprekend ruimte maakt voor de minderheid om zichzelf te zijn. Echt vrij zijn we:
- Als leerlingen zich ook op reformatorische scholen veilig voelen om zichzelf te zijn;
- Als LHBTI jongeren niet meer op straat hoeven te slapen omdat ze door hun ouders het huis uit zijn gegooid;
- Als asielzoekers die om hun geaardheid vervolgd worden, hier echt een veilige haven vinden;
- En als LHBTI’s die t te maken hebben met racisme of uitsluiting omdat ze ook binnen de LHBTI gemeenschap buiten de norm vallen, solidariteit voelen van ons allemaal;
Laten we zorgen dat de rechten die we in de afgelopen 75 jaar hebben verworven, nu eindelijk verankerd worden in de Grondwet. Want verworven rechten kunnen onder druk komen te staan, zoals we zien in landen als Polen en Hongarije.
Laten we ons blíjven inzetten voor diegenen die zich nog niet vrij weten.
Laten we náást de meest kwetsbare mensen in onze gemeenschap staan.
Laten we dat sámen doen, net zoals die dappere mensen die in 1946 het COC oprichtten.
Zodat iedereen zich veilig en geliefd kan voelen.
Want samen krijgen we vleugels, samen kunnen we vliegen, en samen… zijn we vrij.