"Veilig jezelf zijn staat onder druk"

‘Veilig jezelf zijn staat onder druk. Daar maken we ons grote zorgen over.’ Dat schrijven wij vandaag in de Volkskrant namens tien organisaties die strijden tegen allerlei vormen van discriminatie.

Er is een forse toename van het aantal meldingen van discriminatie en geweld tegen lhbti+ mensen, mensen van kleur, moslims, Joodse mensen, vrouwen, Marokkaanse- en Turkse Nederlanders en mensen met een handicap. We willen dat het kabinet Schoof stevige maatregelen neemt tegen racisme en discriminatie, op welke grond dan ook. Hieronder lees je ons hele stuk in de Volkskrant. 

Zaterdag is het Pride in Amsterdam. De boodschap van tientallen feestelijke boten op de gracht en honderdduizenden bezoekers langs de kant is glashelder: je mag trots zijn op wie je bent en iedereen moet veilig zichzelf kunnen zijn. 

Maar veilig jezelf zijn staat de afgelopen tijd helaas zwaar onder druk. Met tien organisaties die strijden tegen discriminatie maken we ons daar grote zorgen over. Regelmatig worden regenboogvlaggen weggerukt of in brand gestoken; dat overkwam Elze uit Groningen zelfs tien keer. Drag queen Envy Peru werd in Amsterdam op klaarlichte dag aangevallen. Justin en zijn vriend Esad zijn bedreigd in de trein. In Alkmaar is een tentoonstelling met foto’s van intersekse mensen vernield. Vorig jaar werd zelfs een groep lhbti+ kinderen in Eindhoven belaagd door twintig hooligans. 

Ook de cijfers liegen er niet om. Het aantal meldingen van discriminatie en geweld tegen de regenbooggemeenschap steeg afgelopen jaar met bijna een kwart, van 2.654 (2022) naar 3.257 (2023). Al langer is bekend dat ongeveer zeven op de tien lhbti+ mensen in hun leven te maken krijgen met fysiek of verbaal geweld om wie ze zijn. Online haat tegen de regenbooggemeenschap neemt toe en acceptatie onder jongeren keldert.

Lhbti+ discriminatie staat niet op zichzelf. Bij andere vormen van discriminatie zie je soortgelijke mechanismen en ontwikkelingen. Het totaal aantal discriminatiemeldingen bij politie en antidiscriminatiebureaus opgeteld, steeg afgelopen jaar met een kwart. Veruit de meeste meldingen gaan over huidskleur of afkomst, maar liefst 7.310 in 2023. De grootste toename zie je bij antisemitisme, met meer dan 60 procent. Maar ook discriminatie van moslims en wegens geslacht, genderidentiteit en handicap neemt toe. Hoogstwaarschijnlijk geldt dat al helemaal voor discriminatie om een combinatie van gronden, bijvoorbeeld omdat mensen zwart en transgender zijn.

Het zijn onzekere tijden voor Nederland en de wereld. Zoals wel vaker in de geschiedenis, krijgen minderheden daarvan als zondebok de schuld. Met stijgende discriminatiecijfers tot gevolg. Zelfs in de Tweede Kamer hoor je steeds vaker discriminerende geluiden.

Wat ons betreft is het aan het kabinet Schoof om aan te tonen dat het er écht voor iedereen is en niemand uitsluit. We vragen stevige maatregelen tegen racisme en discriminatie, op welke grond dan ook. De aanpak daarvan begint op school, waar iedereen moet leren dat je respectvol met elkaar omgaat en onderlinge verschillen respecteert.

Daarnaast willen we hogere wettelijke straffen op discriminerend geweld, strafbaarheid van discriminatie op welke grond dan ook, meer discriminatierechercheurs (nu zijn dat er maar vier in heel Nederland!) en politieagenten die discriminatie aanpakken en iedereen respectvol bejegenen. Natuurlijk moeten er ook gerichte maatregelen komen voor specifieke groepen, zodat iedereen gelijkwaardig aan de samenleving kan deelnemen.

Het is hard nodig, want nu leiden in totaal meer dan dertienduizend discriminatiemeldingen tot slechts tachtig veroordelingen per jaar. Daders krijgen lage straffen, van gemiddeld 40 uur taakstraf of 400 euro boete.

Nederland wil een tolerant land zijn dat respectvol met al zijn inwoners omgaat. Samen moeten we die tolerantie en dat respect waarborgen. Ervoor zorgen dat iedereen veilig zichzelf kan zijn, onafhankelijk van je seksuele oriëntatie, geslachtskenmerken, genderidentiteit, huidskleur, geloof, achtergrond, beperking of welke andere grond dan ook. Tijdens Pride, en op elke andere dag van het jaar.   

Astrid Oosenbrug & Philip Tijsma (COC Nederland), mede namens Bi+ Nederland, Ieder(in), Inspraakorgaan Turken in Nederland (IOT), Nederlandse organisatie voor seksediversiteit NNID, Oy Vey, Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders, Stichting Nederland Wordt Beter, Transgender Netwerk, WOMEN Inc.